Լուրեր

Ո՞ր գործոններն են նպաստում ինսուլտի առաջացմանը, և ինչպե՞ս կանխարգելել այն։

Ինսուլտի առաջացմանը նպաստող հիմնական գործոններն են՝ ծխելը, զարկերակային հիպերտենզիան, շաքարային դիաբետը, ալկոհոլի չարաշահումը, արյան մեջ խոլեսթերինի և ճարպաթթուների մեծ քանակությունը, բարձր տարիքը, հիպոդինամիան:  Նշված գործոններից շատերը հնարավոր է նվազեցնել կամ անգամ բացառել՝ այդպիսով խուսափելով հիվանդության զարգացումից:

Ի՞նչ մեխանիզմով է զարգանում գլխուղեղի ինսուլտը։

Ինսուլտը գլխուղեղի արյան շրջանառության սուր խանգարումն է: Ինսուլտի ժամանակ գլխուղեղի արյունատար անոթներից մեկը կամ մի քանիսը չեն կատարում իրենց գործառույթը, որը արյան  մատակարարումն է գլխուղեղի՝ նրանց համապատասխանող հատվածին: Դա կարող է լինել երկու հիմնական  պատճառով՝ եթե անոթը պատռվել է, որի դեպքում զարգանում է հեմոռագիկ ինսուլտ, և եթե անոթը խցանվել է, որի դեպքում ինսուլտն արդեն իշեմիկ բնույթ ունի: Հազվադեպ, առանց անոթի պատռման և խցանման, անոթում ճնշման անկման պատճառով ևս արյունը չի հասնում ուղեղի որոշ հատվածներին: Այդ դեպքում զարգանում է իշեմիկ ինսուլտի մի տարբերակ, որը կոչվում է հեմոդինամիկ մեխանիզմով իշեմիկ ինսուլտ:

Ինչո՞ւ է կարևորվում շտապ կողմնորոշվելը  ինսուլտի զարգացման հարցում։

Անհրաժեշտ  է ինսուլտը հայտնաբերել հնարավորինս արագ, որովհետև արդեն մահացած ուղեղի բջիջներն այլևս չեն վերականգնվում, բայց ժամանակին հայտնաբերելու դեպքում հնարավոր է կանգնեցնել կամ դանդաղեցնել ինսուլտի ընթացքը:
 

Իշեմիկ ինսուլտի դեպքում դա իրականացվում է անոթը փակող թրոմբի լուծումով /քայքայումով/՝ մինչև ուղեղի բջիջների մահը:

Հեմոռագիկի դեպքում, երբեմն՝ վիրահատական միջամտությունների շնորհիվ, հնարավոր է լինում դադարեցնել արյունահոսությունը վնասված անոթից:

Յուրաքանչյուր կորցրած ժամը հանգեցնում է ուղեղի բջիջների կորստի և սահմանափակում է բժիշկների՝ հիվանդին օգնելու հնարավորությունները: Վտանգավոր է կորցնել թանկ ժամանակը՝ սպասելով և հուսալով, որ գանգատներն ինքնուրույն կվերանան:

Որո՞նք են ինսուլտի հիմնական ախտանշանները։

Ինսուլտի հիմնական նշաններն են՝ մարմնի մի կողմի թուլությունը կամ թմրածությունը, որը կարող է լինել նաև մեկ ձեռքի կամ մեկ ոտքի շրջանում խոսքի կամ կողմնորոշման խանգարումը՝ հիվանդը կարող է չպատասխանել հարցերին, կորցնել խոսելու ունակությունը, մոռանալ բառերը, կամ խոսել անհասկանալի, ռնգային՝ քթի մեջ, կարող է դժվարանալ որոշ հնչյունների արտաբերման հարցում:

Հիվանդը կարող է կորցնել նաև կողմնորոշումը տարածության մեջ: Հավասարակշռության և շարժումները կառավարելու ունակության կորուստը նույնպես կարող է ինսուլտի ախտանշան լինել: Ինսուլտի ախտանիշ է նաև կտրուկ առաջացած շլությունը կամ դեմքի թեքվածությունը, երբ հիվանդը չի կարողանում շարժել դեմքի մի կողմը:

Այս ախտանշանները նկատելու դեպքում անհրաժեշտ է հիվանդին շտապ հասցնել հիվանդանոց: